Gelezen in ‘Cities and the Wealth of Nations’ (1984) van Jane Jacobs:
Nu de kredietcrisis steeds grotere vormen aanneemt sla ik mijn economische boeken maar weer eens op. Hoe zat het ook alweer? Hoe verliep die crisis in 1929? Wat had Keynes ook alweer bedacht? En wie was Milton Friedman? Zo greep ik ook naar dat mooie compacte boekje van Jane Jacobs uit 1984. Het is veel minder beroemd geworden dan haar ‘Death and Life of Great American Cities’ uit 1961, maar het is minstens zo revolutionair: ‘Cities and the Wealth of Nations’, heet het. Maar eerst dit.
Jacobs had niet alleen fundamentele kritiek op de stedenbouwkundigen, ze had ook een diepe minachting voor economen. In het eerste hoofdstuk van haar boek over economie, getiteld ‘Fool’s Paradise’, veegt ze de vloer aan met alle economische theorieën die in de voorgaande twee eeuwen waren verzonnen. Let wel, haar boek verscheen in 1984, midden in de economische recessie die Europa en Noord- en Zuid-Amerika al jaren in zijn greep had. Er was sprake van ‘stagflatie’: hoge inflatie en tegelijk grote werkloosheid. Milton Friedman had de Nobelprijs gewonnen en zijn monetaristen van de Chicagoschool waren tien jaar eerder aan de slag gegaan in de wrede dictatuur van Chili om in de werkelijkheid hun economische model te beproeven. Het was de geboorte van het Neoliberalisme, waar we nog veel van zouden horen. Want als ‘Cities and the Wealth of Nations’ verschijnt, komt in de USA Ronald Reagan aan de macht en in Groot-Brittannië Margaret Thatcher.
En wat schrijft de dame vanuit haar appartementje in Toronto? "Several centuries of hard, ingenious thought about supply and demand chasing each other around, tails in their mouth, have told us almost nothing about the rise and decline of wealth." We moeten, schrijft ze, op zoek naar meer realistische en vruchtbaarder observaties en gedachten dan de abstracte macro-economische modellen van de economen ons vertellen. Een keuze maken uit de bestaande economische scholen acht ze zinloos. "We are on our own."
En dan begint ze. Bij het begin.
Geef een reactie