Geesteswetenschappen 3.0

Gelezen in NRC Handelsblad van 3 december 2010:

Op 4 maart 2013 zal Rens Bod een van zes de Amsterdam Lezingen verzorgen. Onderwerp: de creatieve industrie, de stad en de waarde van de humanities. Bod is hoogleraar Computationele en digitale geesteswetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Op 18 december 2012 hield hij zijn intreerede (‘Het einde van de geesteswetenschappen 1.0’). Bod is ook de auteur van ‘De vergeten wetenschappen. Een geschiedenis van de humaniora.’ (2010) Dat boek werd bij verschijnen door de recensenten onmiddellijk als baanbrekend getypeerd en onlangs door NRC Handelsblad op het lijstje gezet van boeken die je in ieder geval moet hebben gelezen. Bod laat in het boek zien dat wetenschappen als musicologie, kunstgeschiedenis, taalkunde en theologie allesbehalve elitair zijn, weinig vooruitgang boeken, laat staan maatschappelijk irrelevant zijn. Zijn vergelijkende geschiedenis van al deze studies maakt juist duidelijk dat veel wetenschappelijke vooruitgang uitgerekend verband houdt met ontwikkelingen in de geesteswetenschappen. Zijn niet-specialistische benadering onderbouwt hij bovendien met ‘big data’. Zijn kwantitatieve modellen, gegenereerd met computers, van filologische en musicologische data leveren verrassende nieuwe inzichten op waar de geesteswetenschappen weer hun voordeel mee kunnen doen. De grenzen tussen alfa- en bèta-wetenschappen vervagen hierdoor snel. De ontwikkeling kan veel gaan betekenen.

Bod is niet alleen geesteswetenschapper, maar ook wiskundige. Hij pendelt letterlijk tussen Sciencepark en het BG-terrein. De resultaten van de onderzoeken van zijn vakgroep worden voortdurend gevalideerd en toegepast door creatieve bedrijven in en rond Amsterdam. In zijn intreerede noemde hij als voorbeeld ‘De digitale grachtengordel’; Webmapper ontwikkelt hiervoor een app; VicarVision is betrokken bij emotie-detectie in films; en Elsevier maakt de evaluatie van de geesteswetenschappen uit de Scopus database beschikbaar. Zelf zei hij het zo: “Vaak wordt gesteld dat technologie een typisch bèta-product is. Maar zoals door meerdere historici is aangetoond, komt technologie slechts ten dele voort uit inzichten uit de natuurwetenschap. Voor een veel groter deel kent de techniek haar eigen lange geschiedenis vanaf de oudheid, en voor een bescheiden deel vloeit ze zelfs voort uit inzichten uit de alfawetenschap, zoals de theoretische taalkunde die in de jaren vijftig dankzij de ontwikkeling van formele grammatica’s tevens de ontwikkeling van hogere computertalen heeft mogelijk gemaakt.” Zelden had ik sterker het gevoel van de mogelijkheid van een Amsterdamse Silicon Valley. Gratis entree. Wel eerst aanmelden.


Posted

in

by

Comments

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *