Paris-Moscow

Gehoord op 26 mei 2012 in Moskou:

Vincent Fouchier is adjunct-directeur van het Instituut voor planning van Ile-de-France. In Moskou gaf hij afgelopen weekeinde een lezing over de recente ruimtelijke planning van Groot-Parijs. Voor de Moskou is Parijs een belangrijke stad waaraan men zich graag spiegelt en Fouchiers lezing paste dan ook uitstekend in het programma van de Moscow Competition. In die Competition zijn we inmiddels aanbeland in ronde drie. De boodschap van Fouchier was: “We, in Paris, really changed the model, we went from car-based planning to densification policies.” Als voorbeeld noemde hij de voorgenomen ombouw van de snelwegen in de stad tot metropolitane boulevards. Met enige boosheid in zijn stem weidde hij uit over het jarenlange gesteggel met de Franse staat over wie er nu eigenlijk over het lot van Groot-Parijs besliste. Het oude model van de vijf new towns rond de Franse hoofdstad was een door de staat geleid programma geweest dat begin jaren negentig eindelijk was beëindigd. Sindsdien mag de regio gedeeltelijk zelf beslissen over zijn toekomst, zij het dat de laatste jaren de confrontaties met de Franse president weer in alle hevigheid zijn toegenomen. Staat en stad hebben uiteindelijk een compromis bereikt over een investering van liefst 42 miljard euro in nieuwe metrolijnen die de buitenwijken en de luchthavens van Parijs met elkaar gaan verbinden. Fouchier had goede hoop dat de pas aangetreden president Francois Hollande voor een andere benadering zal kiezen, met meer zelfbeschikkingsmacht voor Parijs en de regio, en dat over het nieuwe masterplan eindelijk wordt beslist. De anti-Parijs stemming in het land is ook minder geworden, vertelde hij. Andere steden begrijpen nu dat Parijs moet groeien.

Parijs, voegde Fouchier eraan toe, groeit echter niet snel meer, al is de vraag naar woonruimte er nog onverminderd groot. Elk jaar weer wordt er te weinig gebouwd. Opgeteld gaat het om een tekort van duizenden woningen. Daardoor stijgen de prijzen naar ongekende hoogten. Gezinnen worden hierdoor de stad uitgedreven, al proberen ze wel in de regio te blijven. Het probleem – marktfalen – klonk me maar al te bekend in de oren. Ook in Amsterdam is de woningbehoefte al jaren erg groot, maar doordat er stelselmatig te weinig gebouwd wordt, blijven de prijzen stijgen. Voor de Moscovieten echter was Parijs hiermee afgedaan. Moskou blijft namelijk wèl groeien. En van het stichten van new towns is de Russische hoofdstad niet af te brengen. Het leidde wel tot een verzoek van de leiding aan Fouchier om later tijdens de workshop een korte presentatie te geven over wat er dan mis was gegaan met de Parijse new towns. Maar daarover later meer.