Asfalt met haaientanden

Staande op de tiende verdieping van het splinternieuwe Fashion Hotel langs de A10 West keken we naar beneden. Onder ons stonden de auto’s nagenoeg stil. Het was de avondspits op de ring A10. Richting Coentunnel kroop het verkeer, richting Schiphol sloop het. Maar op de Cornelis Lelylaan was het stil, doodstil. Alleen vanuit het Fashion Center stond een lange rij auto’s te wachten tot ze de ringweg op konden. Ook op de Calandlaan zag je helemaal geen auto’s, evenals de Johan Huizingalaan. "Veel te veel asfalt," concludeerde verkeersadviseur Henk Tromp van Goudappel Coffeng. "Al deze profielen zijn overgedimensioneerd en berekend op maximale hoeveelheden auto’s die er helemaal nooit zijn gekomen."

Het spitsdebat van de stichting Langzame Stad werd een fundamenteel debat. Aanwezig waren o.a. de Kamer van Koophandel, wegenbouwer Dura Vermeer, de ANWB, de rijksadviseur voor infrastructuur en het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Ze konden het bijna niet geloven. Teveel asfalt?? Zoveel ongeloof vroeg om de genadeklap. "Als er ergens een meter asfalt bij komt, dan moet er elders weer een meter weg", stelde ik voor. Hoogste tijd voor een asfaltcompensatiebank. Alleen zo ruimen we de rommel op. Sommigen vielen bijna van hun stoel, mijn buurman van Dura Vermeer voorop. Die dacht dat er nog veel meer asfalt bij gestort moest worden. Omdat hij wel begreep dat zijn opmerking uit verdachte hoek kwam, liet hij er haastig op volgen dat hij zijn geld vooral verdiende aan wegenonderhoud. Vrachtverkeer is de grote boosdoener. Daardoor slijt het asfalt razendsnel. Zou je geen vrachtverkeer op de wegen hebben, dan hoefde je aan wegenonderhoud nauwelijks meer iets uit te geven. Maar een asfaltbank? Nee. Kan niet. Mag niet. Bestaat niet. Hij pleitte voor activering van het onderliggende wegennet. Het asfalt moet beter benut worden. Instemmend geknik van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat.

 

De betekenis van infrastructuur wordt zwaar overschat. Bereikbaarheid? Die rechtvaardigt al dat asfalt niet. Tromp vertelde over twee luchtfoto’s van Amsterdam in zijn bezit: een van vijftig jaar geleden en een van nu. De stad telde kort na de oorlog evenveel inwoners als nu, maar de spaghetti van infrastructuur in en rond de stad is geëxplodeerd. Oorzaak: het mantra ‘bereikbaarheid is goed voor de economie’. Dat is onzin natuurlijk. Bereikbaarheid wordt zwaar overschat. Leefkwaliteit, zei Tromp, is veel belangrijker voor de steden. ‘Placemaking’, heet dat. En die leefkwaliteit vraagt vooral om ‘ontspannen mobiliteit’. Eigenlijk, zei hij, zou je alle verkeerslichten uit Amsterdam weg moeten halen (behalve daar waar trams moeten passeren) en het principe van ‘shared space’ moeten hanteren. "Shared space met haaientanden." Dat wel. ANWB, Verkeer en Waterstaat en Kamer van Koophandel keken beteuterd toe.