Bestuurlijke blindheid

Gehoord in Den Helder op 15 oktober 2010:

Tijdens de bijeenkomst rond ‘Demografische transities in Noord-Holland Noord’ sprak Wim Deetman van de commissie Deetman-Mans over eventuele krimpverwachingen in Noord-Holland Noord. Zijn rapport, geschreven op verzoek van toenmalig minister Van der Laan, was duidelijk: alleen Den Helder heeft bevolkingskrimp te vrezen. Het is overigens een soort krimp die goed te verhelpen valt, voegde hij eraan toe. Het gaat om een zogenaamd vertrekoverschot. Mensen vertrekken uit Den Helder omdat er geen werk voor hen is. De oorzaak: de marine. Deze grootste werkgever in Den Helder is de afgelopen jaren flink gekrompen: van 30.000 naar 10.000 werknemers. En, liet Deetman daarop volgen, die teruggang zal de komende jaren doorzetten. Er moet dus werk naar Den Helder, dat was zonneklaar. Plannen voor een nieuwe haven liggen al klaar, maar zijn er marktpartijen met concrete investeringsplannen? Zo ja, dan moet er nu snel gehandeld worden. Deetman sprak van ‘een momentum’. Een politiek momentum wel te verstaan. Burgemeester Schuiling van Den Helder nam het rapport met graagte in ontvangst. De lobby voor het grote geld kon beginnen!

Later in de workshops merkte ik ook niets van krimpverwachtingen bij de deelnemers. Het gaat goed met Noord-Holland Noord. Maar de provincie had toch wel degelijk demografische cijfers uitgereikt die dan wel niet alarmerend waren, maar toch uiterst serieus genomen dienden te worden? De vergrijzing maakt de komende jaren vooral een opmars in de voormalige groeikernen: Alkmaar, Heerhugowaard en Hoorn. Toestroom van leerlingen in het basisonderwijs loopt in de hele regio ernstig terug. Dat betekent sluiting van scholen. En dan hebben we het nog niet eens over talentvolle mensen. Blijven ze in hun snel vergrijzende groeikern wonen? Of wijken ze uit naar Amsterdam? De wethouder van Alkmaar riep nog opgewekt dat Amsterdam op een half uurtje treinen ligt. Ik zag niemand de wenkbrauwen fronsen. In de bovenzaal bleef het zonnetje schijnen, ook al regende het buiten, in Den Helder, waar even verderop aan een stamtafel het plan om een visrestaurant in Den Helder te beginnen werd afgeblazen. Reden: te weinig koopkracht, te weinig klandizie. Een hele dure nieuwe haven als remedie? Deetman sprak van de noodzaak van een lange adem. Ik vrees langjarige bestuurlijke blindheid.