Gelezen in ‘The Big Sort’ (2009) van Bill Bishop:
In alle boekhandels van New York lag Bill Bishop’s ‘The Big Sort’. Het is een voor Amerikanen, (maar ook voor Nederlanders!) buitengewoon relevant boek. Het vertelt het verhaal van de ruimtelijke uitsortering van de Amerikanen naar achtergrond, smaak, maatschappelijk opvatting en politieke voorkeur in de afgelopen dertig jaar. Ik kocht een exemplaar.
De auteur is een journalist uit Austin, Texas. Samen met statisticus Robert Cushing ontdekte hij De Grote Uitsortering, anders gezegd, hij ontdekte dat de recente verscherping en verharding van het politieke klimaat in de USA en de politieke segregatie van Republikeinen en Democraten niet zozeer te maken hebben met George Bush of Dick Cheney, de oorlog in Irak of 9/11, maar met de wijze waarop de Amerikanen de afgelopen decennia zijn gaan wonen: aan de basis ligt een ruimtelijke herschikking, op zijn beurt aangedreven door welvaartsgroei. "Freed from want and worry, people were reordering their lives around their values, their tastes, and their beliefs. They were clustering in communities of like-mindedness, and not just geographically." En doordat mensen steeds onder gelijkgestemden gingen wonen, werden hun voorkeuren niet meer tegengesproken, maar juist versterkt en veelal nog extremer. Met als resultaat: maatschappelijke en politieke verharding."What’s happened, (…) is that ways of life now have a distinct politics and a distinct geography." (…) "We alle live with the results: balkanized communities whose inhabitants find other Americans to be culturally incomprehensible; a growing intolerance for political differences that has made national consensus impossible; and politics so polarized that Congress is stymed and elections are no longer just contests over policies, but bitter choices between ways of life." Maar het gaat verder. "Just as counties have grown more distant from one another politically, regional economies are also separating – some booming and vibrant, others weak and dissipating."
De burgeroorlog die in Paul Auster’s ‘Man in the Dark’ wordt ontketend, lijkt daarmee een scherpe vertaling van een onbehagelijk gevoel onder de Amerikanen die wordt aangedreven door de mechanismen achter ‘The Big Sort’. Overigens, de politieke verharding en ontevredenheid in Nederland en de groeiende tegenstellingen tussen de Randstad en de provincies en tussen Amsterdam en de Zuidvleugel kent ongetwijfeld eenzelfde achtergrond. Door de welvaartsgroei zijn onder VINEX (en al eerder door de overloop en de gebundelde deconcentratie) mensen met eenzelfde achtergrond en overtuiging steeds meer bij elkaar gaan wonen in wijken en buurten die kennelijk gelijkgestemden aantrokken en andersdenkenden afstootten. Op buurtniveau is daardoor een geweldige homogenisatie opgetreden. De tegenstellingen tussen buurten zijn daardoor sterk gegroeid. Dat geldt niet alleen voor buurten, maar ook voor regio’s en voor Nederland als geheel. Mensen met talent trekken naar steden die het goed doen, omgekeerd ontstaan concentraties van minder getalenteerde mensen in steden die het niet goed doen.
Geef een reactie