Echte krimp

Alcoholisme is de norm in Rusland, aldus de Britse historicus Bullough. Nergens ter wereld wordt zoveel alcohol ingenomen als in het Russische rijk van Vladimir Poetin. De gemiddelde levensverwachting van de Russische man ligt amper boven de zestig jaar. De afgelopen twee decennia is hij met nog eens vier jaar gedaald. De Russische bevolking krimpt sterk. Telde het grootste land ter wereld in 1991 nog 148 miljoen inwoners, in 2010 was haar aantal gedaald tot 142 miljoen. "The Russian nation is shriveling away from within." Drank is de hoofdoorzaak. Waarom drinken de Russen zoveel? Daarover gaat ‘The Last Man in Russia’. Het boek schetst een huiveringwekkend beeld van het naoorlogse Rusland. Mensen zijn er op grote schaal gaan drinken omdat de Russische staat de mensen al honderd jaar niet vertrouwt en er alles aan doet om de mensen ongelukkig te maken.

Een paar recente cijfers. Rond Moskou, in het oude machtscentrum van het Russische rijk dat ooit Napoleon en Hilter weerstond, is het beeld er een van armoede en ontbering. "Thousands of villages are empty. Thousands more are home to a handful of pensioners, and will be empty too within a couple of decades. Some towns have halved in population in twenty years." Voor Rusland als geheel is het beeld nog dramatischer. Van de 153.000 dorpen die het immense land telt, zijn nu 20.000 dorpen verlaten. Nog eens 35.000 dorpen tellen minder dan tien inwoners. De inwonertallen van de steden zijn nog veel sneller gedaald. Sinds 2000 verloren de Russische steden 3,7 miljoen inwoners, dat is meer dan 3 procent. Feitelijk is het moderne, ontwikkelde land dus bezig met een proces van ontstedelijken. Dat is uniek. Ook de bevolking van Frankrijk en Duitsland krimpt, maar die krimp is anders. In Rusland is de oorzaak gelegen in een vroege dood. Door drankmisbruik. Grote uitzondering is Moskou. Alleen Moskou groeit. Daar heeft zich tachtig procent van het Russische kapitaal geconcentreerd. De stad telt nu meer dan 10 miljoen inwoners, de talloze illegale immigranten niet meegerekend. Ze is daarmee veruit de grootste metropool van Oost-Europa. Zal ze verder groeien? Terwijl de rest van het land leegloopt? Hoe loopt dit af? Kan dit goed aflopen? Lezen dit boek!