Gelezen in ‘Hochparterre’ (mei 2014):
Amsterdam en Zürich, deze beide stedelijke regio’s beschikken over een aantrekkelijke kernstad, snel groeiende voorsteden en een succesvolle luchthaven. Hoe kunnen deze welvarende Europese stedelijke regio’s hun opvallende grootstedelijke groei ruimtelijk het beste sturen? Op die vraag zocht Fabienne Hoelzel, wetenschappelijk medewerker van de ETH in Zürich, een antwoord. Ze vond er twee. Een verhelderend essay schreef ze erover in het Zwitserse tijdschrift Hochparterre. Conclusie: beide steden reageren totaal verschillend op het succes dat hen overkomt. In de Zwitserse stad hanteert men vanouds het ‘Gegenstromprinzip’: sterke bottomup bewegingen met veel participatie van de bevolking gepaard gaande met hele krachtige sturing en controle van bovenaf, dat wil zeggen een planmatige topdownsturing vanuit de kanton. In Amsterdam, schrijft ze, ligt de nadruk op informele strategische visies die door alle instanties voortdurend worden gemaakt en met elkaar gedeeld. Maar uiteindelijk wordt alles daar wettelijk vastgelegd op lokaal niveau, in bestemmingsplannen.
Hoelzel noemt de Amsterdamse werkwijze ‘informeel’ en ‘topdown’. Ik citeer: "Damit verfügt Amsterdam über effiziente informelle Top-down-Verfahren." De wijze waarop wij in de Amsterdamse regio overleggen en tot besluitvorming komen getuigt volgens haar van een intensieve samenwerking tussen vele overheidslagen die ooit snel, flexibel en efficiënt heeft gewerkt. Maar die samenwerking is wel topdown, niet bottomup. Echter, de crisis heeft hierin verandering gebracht. Terwijl Zürich onverminderd doorgroeit, voelt Amsterdam, terwijl het nog steeds groeit, de klappen van de bankencrisis en de budgettaire maatregelen van de EU en de Nederlandse staat. "Die Antwort auf die zentrale Frage, wie sich die räumliche Entwicklung steuern lässt, könnte nicht verschiedener ausfallen." Terwijl men in Amsterdam zoekt naar nieuwe participatieve werkwijzen en veel regelgeving overboord dreigt te zetten, kiezen de Zwitserse autoriteiten juist voor versterking van het kantonale Richtplan: "mehr Verbindlichkeiten, mehr Gesetze, mehr Instrumente." Verklaren kan ze het niet. Te denken geeft het wel.
Geef een reactie