Gelezen in NRC Handelsblad van 12 december 2012:
Aan de vooravond van de Japanse verkiezingen verscheen in NRC Handelsblad een artikel over de op twee na grootste economie ter wereld, die van Japan. Weinig horen we er meer over, Japan, overschaduwd als ze wordt door China. Deze radiostilte lijkt ook te maken te hebben met de aanhoudende toestand van deflatie, waardoor de Japanse economie nauwelijks meer groeit. Ook de bevolking vergrijst en krimpt. “Het is het snelst vergrijzende land ter wereld.” Van de huidige 128 miljoen Japanners blijft er in 2060 dertig procent minder over, nu al is meer dan 40 procent van de bevolking ouder dan 65 jaar. Journalist Kjeld Duits: “Inderdaad lijkt Japan nauwelijks te profiteren van de lang voorspelde eeuw van Azië. Het is geografisch en diplomatiek geïsoleerd.” Toch is Tokio nog altijd een van de duurste steden ter wereld. Crux van het artikel is dat de Japanse economie niettemin snel herstructureert en dat in het distributiesysteem flink wordt gesneden. Fabrieken leveren tegenwoordig rechtstreeks aan de winkels, waardoor consumenten veel goedkoper uit zijn. Ik bedoel maar, dat staat ons ook te wachten. En ook veranderen het Japanse onderwijs- en rechtssysteem ingrijpend. Alleen de politiek en het bestuur veranderen niet. “Alles loopt centraal via Tokio.”
Ik moest eraan denken omdat afgelopen week een Japanse delegatie een bezoek aan de Dienst Ruimtelijke Ordening van Amsterdam bracht. Ze kwam, zei ze, voor nieuwe vormen van stedelijke planning. Deze ‘bottom-up planning’ achtte men ook in Japan noodzakelijk omdat men wel doorhad dat centralistische overheidsplanning, zeker die vanuit het regeringscentrum, niet meer werkt. Wereldwijd is een zoektocht gestart naar nieuwe vormen van stedelijke planning die veel opener en lokaler is, duurzamer en veerkrachtig dan de ons vertrouwde. Maar volgens iemand als Martin Jacques zal er niets veranderen. In ‘When China Rules the World’ (2009) schrijft deze Britse historicus: “Indeed, unlike Western democracies, it is extremely doubtful whether in practice Japan gives primacy to the idea of popular sovereignty. On the contrary, as in China, another Confucian society, state sovereignty rather than popular sovereignty is predominant.” In de brochures die ik meekreeg las ik dat de enorme bestaande voorraad woningen en kantoren in Japan dringend moet worden geherstructureerd, duurzaam gemaakt en dat rekening moest worden gehouden met frequente natuurrampen en milieuproblemen; Kobe en Fukushima werden in dat verband expliciet genoemd. Ondanks de vele bloesembomen die de afbeeldingen domineerden zag ik ook iets als een land dat de realiteit onder ogen ziet.
Geef een reactie