Snelwegsociologie

Gelezen in de Volkskrant van 21 augustus 2010:

Afgelopen weekeinde keerde ik met auto en gezin terug naar Nederland. We reden via Parijs, Lille en Antwerpen. Parijs was een beproeving; om door de metropool te komen hadden we bijna twee uur nodig. Antwerpen ging beter. Daarna Breda. Toen Utrecht. Tot zover niets bijzonders. Na Utrecht begon het feest. We bereidden ons voor op files naar de hoofdstad. Er was immers Sail Amsterdam. Niets van dat al. We zagen leeg asfalt, tientallen meters breed. Tussen Utrecht en Amsterdam ligt sinds vorige week een plak asfalt van een breedte die ik in heel Europa, Parijs incluis, nog niet heb gezien: kilometers lang 2 x 5 rijstroken. Het was hilarisch. Thuisgekomen lees ik in de Volkskrant dat journalist Tijs van den Boomen, tevens snelwegsocioloog, opgetogen is. “Het is natuurlijk een monster van een weg. Vijf rijstroken, plus vluchtstroken links en rechts. Maar kijk goed: op hele stukken is geen vangrail, niet in het midden en niet aan de zijkant. De slootjes lopen door tot aan de weg. Daardoor is het een heel dunne plaat asfalt geworden, met een maximale breedte maar met een minimale impact op het landschap.”

Had ik niet goed gekeken? Ik had helemaal geen landschap meer gezien, laat staan slootjes, ook al reed ik met mijn twintig jaar oude Volvo helemaal in de rechterbaan. Ik zag alleen maar asfalt. En links zag ik vooral hoogspanningsleidingen boven het asfalt uitkomen. Even, heel even, toonde zich het landschap. Ter hoogte van Vinkeveen werd de snelweg opgetild. Socioloog Van den Boomen had het ook opgemerkt. In de Volkskrant wordt hij als volgt geciteerd: “En dan dat viaduct bij Vinkeveen, waar je opeens zo majestueus wordt opgetild boven het landschap.” Wat je dan ziet, zegt hij er niet bij. Heel in de verte zag ik Amsterdam liggen. Minder hoog rees de hoogbouw van ‘s lands hoofdstad dan die van ‘s lands tweede stad, maar de impact was verbluffend. Van de Boomen zwijgt er verder over, maar de krant citeert, heel fraai, de Limburgse minstreel Gé Reinders. Die schreef al in 1995, nog lang voordat al dat asfalt was gestort: “Schitterende weg, de A2. Onnederlands bijna. (…) Volg deze weg 362 kilometer. Kijk, dan ga je ergens naartoe. Dat kennen wij niet, behalve op de A2, een beetje dan. De magie van het eindpunt draagt daar ook aan bij: Amsterdam, symbool van de vrijheid.” Mooi niet? Dàt is pas snelwegsociologie.