Ter inspiratie

Gelezen in ‘’State of Metropolitan America’’ (9 mei 2010) van Brookings, Washington DC:

Van Jacobine de Zwaan, met wie ik over The Urban Age-bijeenkomst in Istanbul sprak, ontving ik de ‘’State of Metropolitan America’’ ter inspiratie. Het betreft een Census van het Brookings Institute in Washington DC die de subtitel draagt van ‘’On the Front Lines of Demographic Transformation’. De Census, 168 bladzijden lang, speurt naar de veranderingen in de demografische opbouw van Amerika in de afgelopen tien jaar voor de honderd grootste Amerikaanse metropolen. Daar leeft tweederde van de bevolking, en driekwart van de productie vindt daar plaats. De afgelopen tien jaar groeiden deze steden met in totaal 28 miljoen inwoners. Zoals we weten groeit de bevolking van de Verenigde Staten erg snel. Inmiddels is de grens van de 300 miljoen gepasseerd. 83 procent van die groei kwam voor rekening van niet-blanken. Op dit moment stromen vooral Afrikanen binnen. De verschillen tussen de bevolkingsgroepen nemen toe: naar inkomen, opleiding, ras, etcetera. De meeste arme niet-blanken wonen tegenwoordig in suburbane gebieden, hun aantal groeide daar vijf keer zo snel als die van de blanke bevolking. De verschillen binnen en tussen de metropolen nemen toe. Je kunt niet meer spreken van de Sun Belt of de Rust Belt. Wel loopt er een hele duidelijke scheidslijn tussen de metropolen ten westen van de Mississippi die sterk groeien in bevolking, diversiteit en onderwijsniveau, en de oude industriële steden rond de Great Lakes. Groeiers zijn metropolen in Texas, Colorado, Arizona, New Mexico, Californië en Washington. In het noordoosten daarentegen bevinden zich de metropolen die vergrijzen en krimpen, met lage opleidingsniveaus. “The report suggests that future political conflicts may well develop along the lines of demarcation between the growth areas and those lagging in population.” Maar ook is er een politieke spanning groeiende tussen de verouderende bevolking in de suburbane gebieden (70 procent van de Amerikaanse bevolking!) en de jonge, instromende klasse in deze gebieden. Waar ooit gezinnen gedijden, ontstaat nu tweespalt. De verschillen, kortom, nemen sterk toe.

De Verenigde Staten kennen we als een voorloper. Nederland blijkt steevast een milde, iets verlate variant van het Amerikaanse patroon. Echter, in Europa, anders dan in de Verenigde Staten, groeit de bevolking niet meer, ze krimpt. “"Our competitors in Europe and Asia are either growing slowly, as in Japan or China, or actually declining, as in Germany and Russia.” Brookings noemt in dat verband de Amerikaanse situatie hoopvol. Maar voor Europa en Nederland ziet het beeld er minder rooskleurig uit. Ondertussen nemen ook bij ons de spanningen toe als gevolg van groeiende verschillen. Bij ons ligt in het verschiet hetzelfde fenomeen als wat zich nu in Amerika openbaart: er komt spanning in de suburbane gebieden.