Tulipomania

Gelezen in Tulipomania van Mike Dash (1999):

Op het omslag staat ‘Gezicht op Delft’ van Johannes Vermeer, een schilderij dat ik vorige week pas voor het eerst bewonderde in het Mauritshuis. Het boek – een pocketeditie – kocht ik onlangs op Schiphol, op weg naar New York. Wanneer was dat? Dat was begin september, vlak voor het weekeinde dat Lehman Brothers viel. Even later stortte de hele New Yorkse beurs in en belandden we in de kredietcrisis. Is het toeval? Want wat schrijft Dash? Hij beschrijft de windhandel in tulpenbollen, dus tegen woekerprijzen, in het zeventiende eeuwse Holland. In hoofdstuk 13 – niet voor niets het ongeluksgetal -, getiteld ‘Bust’, beschrijft hij hoe die windhandel van de ene dag op de andere instortte: niemand wilde die eerste dinsdag van februari 1637 in Haarlem een tulp voor de gevraagde woekerwinst kopen. "Perhaps some brief attempt was made to sell other bulbs, without success, but the college must have suspended trading almost immediately, and in the general confusion one or two of the assembled companies no doubt ran to inform their friends and family of what had occurred. In no time all the colleges of Haarlem would have heard the news, and every florist in the town and beyond the walls would have been gripped by a simple impuls: Sell." Het kostte slechts een paar dagen voordat het gerucht zich verspreidde over alle steden van Holland. Er was geen houden aan. "The market for tulips simply ceased to exist."

Wat deden de Staten van Holland nadat de handel instortte? De steden, zeiden ze aanvankelijk, moesten hun eigen problemen maar oplossen. Maar op 28 april verspreidden ze toch richtlijnen aan de steden hoe te handelen. Echter, de meeste steden voldeden er niet aan en losten hun eigen problemen op. Zij verboden hun notarissen om nog langer tulpencontracten te ondertekenen. "The tulip mania thus ended, as the Court of Holland had wished, not in a flurry of expensive legal actions but in grudging compromise. In the end it had been a craze of the poor and the ambitious that – contrary to popular belief – had virtually no impact on the Dutch economy. No general recession followed in its wake, and the vast majority of florists emerged from the liquidation shaken and chastened but little better or worse off than they had been before the mania began." Gelukkig maar. Laten we hopen dat de huidige recessie óók meevalt en dat de metropolen van deze wereld zelf de problemen oplossen. Hoe? Men leze daarvoor Nobelprijswinnaar Paul Krugman.