Gelezen in ‘The Need for Creative People’ (1966) van Abraham Maslov:
Gisteravond een boeiende bijeenkomst bijgewoond, georganiseerd door de Amsterdamse PvdA. Ging over sociaal-democratische waarden als bestaanszekerheid en goed werk. Zes mensen waren gevraagd hierover te spreken, waaronder ik. Alle korte lezingen stonden in het teken van het te maken verkiezingsprogramma. Paul Tang zat de avond voor. We zaten in een schoolgebouw in Amsterdam Nieuw-West. Opvallend was dat bijna alle sprekers over het onderwijs begonnen. Dat gold voor Henk van Waveren, Frank Kalshoven, Oguz Dulkadir, Bas Jacobs en ondergetekende. Dulkadir vertelde mooi over hoe hij als Turk onderwijs had genoten en waarom hij zijn Weekendacademie in Amsterdam had opgericht. Econoom Bas Jacobs maakte de avond rond door de prangende vraag te stellen waarom we als samenleving niet veel meer investeren in onderwijs, terwijl deze investering zich later gegarandeerd honderd procent terugverdient. Nee, alle extra overheidsmiddelen verdwijnen op dit moment in het gat van de gezondheidszorg. De randvoorwaarde voor goed werk en bestaanszekerheid is dus goed stedelijk onderwijs. Het interesseerde Kalshoven niet waaruit dat onderwijs bestond. Als het in Amsterdam maar beter werd gegeven dan in de rest van het land.
Met bestaanszekerheid en werk als grondwaarden bevinden de sociaal-democraten zich nog altijd in de onderste regionen van de behoeften piramide van Maslov. Maslov zelf wees er in de jaren zestig al op dat we als samenleving bovenin de piramide waren aanbeland. Alle mensen, schreef hij, zoeken zelfontplooiing. In ‘The Need for Creative People’ lees ik: “The question is, Who is interested in creativity? And my answer is that practically everybody is.” Vandaar zijn appèl: “The more psychologically healthy (or more highly evolved) person is a political necessity.” Creatieve mensen waren nodig voor de industrie, omdat die dreigde te verouderen en er voortdurend nieuwe producten op de markt kwamen. Wat zou er gebeuren met de Amerikaanse auto-industrie? Japan kwam eraan. Nu rekenden de industriëlen zich nog rijk, maar er zou een tijd komen dat ze wakker geschud zouden worden. “Our era is more in flux, more in process, more rapidly changing than any previous one in history.” Waarna hij radicaal nieuwe onderwijsmethoden bepleitte. “It means an increased valuing of the ability to pay the fullest attention to the here-now situation, to be able to listen well, to be able to see well in the concrete, immediate moment before us. It means that we need people who are different from the average kind of person who confronts the present as if it were a repetition of the past.” Ziedaar de leerdoelen en competenties van het nieuwe onderwijs. Die wordt, lijkt het wel, nog steeds niet als een politieke noodzaak gezien.
Geef een reactie