Gelezen in Nieuw Nederland 2050 (1987):
Dirk Frieling is niet meer. Donderdagavond kregen we een SMS-je van de altijd goed geïnformeerde Jaap Modder, die ons het droeve nieuws meldde. We zaten in een taxi in Londen, op weg naar ons eetadres. In Londen bezochten we de in aanbouw zijnde Olympische Spelen, gereed voorjaar 2012. We waren op dat moment juist in een roes. Nu vielen we ineens stil. Die avond zouden we dineren met een spin-in-het-web, een hele bijzonder dame. We zouden het hebben over metropoolvorming en wat de OS daarin zullen betekenen. Londen telt op dit moment ruim acht miljoen inwoners. Het is een uiterst competitieve, hectische metropool – een estuarium-metropool zogezegd, een unieke negentiende eeuwse wereldstad die aanvankelijk moeizaam tot nieuw leven is gewekt, maar die nu door grote ijver van velen heel snel groeit. De Olympische Spelen gebruikt de stad om – geloof het of niet – weer in zichzelf te geloven en ook praktisch om stevig ruimtelijk te verdichten. Aan de verlopen oostkant van de metropool moeten in korte tijd veel, heel veel mensen gaan wonen en werken. De Olympische Spelen ziet men als een krachtig vehikel om daartoe de investeringen aan te trekken.
Frielings grootste daad was Het Metropolitane Debat. Hij startte het debat omstreeks 1995. Heel voorzichtig begon hij toen het gesprek over metropoolvorming in de Hollandse delta. Hij kende zijn pappenheimers. In 1987 omschreef hij de Nederlanders als voorzichtige burgers, nuchtere mensen, “zonder aanvechting tot groots en meeslepend leven.” Praktische mensen ook, uiterst spaarzaam. Maar wel in goeden doen, want juist door hun spaarzaamheid waren ze op het eind van de twintigste eeuw welvarend geworden, goed doorvoed en dik tevreden. En aangezien de Nederlandse bevolking nauwelijks meer groeit en de economische groei ook op termijn bescheiden zal zijn, namen zulke spaarzame burgers geen initiatieven meer. Aldus Frieling in 1987. Zeker, Frieling zelf – in Nederlands-Indië geboren – wàs een Nederlander, maar wat je ook van hem zeggen kon, voorzichtig, praktisch, nuchter, spaarzaam en initiatiefloos was hij niet. Hij zat juist boordevol initiatief. Net als zijn leermeester Cornelis van Eesteren zag hij de situatie in dit nuchtere land onder ogen en aanvaardde hij voluit de Nederlandse praktijk. Geen vlucht naar het buitenland voor hem, geen innerlijk verzet. Frieling begon het gesprek over metropoolvorming in de drassige delta, maar wist dat Nederlanders er niets van moeten hebben. Geen Olympische Spelen in dit kleine landje. Geen Londen hier, geen Moskou, geen Parijs, allemaal veel te groots en meeslepend. Hoe zal ik het zeggen? Nederland was voor de grote Dirk Frieling eigenlijk veel te klein.
Geef een reactie